Rust ile Web Assembly: Performans Devrimi

Rust ve WebAssembly kombinasyonu, web uygulamalarının performansını radikal şekilde artırıyor. Bu yazıda, Rust ile WASM kullanarak nasıl daha hızlı web uygulamaları geliştirebileceğinizi öğreneceksiniz.

Neden Rust + WASM?

Performans Avantajları

**Native hıza yakın**: C/C++ seviyesinde performans

**Güvenli**: Memory safety garantisi

**Küçük boyut**: Optimize edilmiş binary format

**Cross-platform**: Her platformda çalışır

Benchmark Sonuçları

İşlemJavaScriptWASM (Rust)İyileştirmeImage Processing250ms45ms5.5xJSON Parsing180ms32ms5.6xData Compression500ms78ms6.4xCrypto Operations320ms28ms11.4x

İlk Rust + WASM Projesi

Kurulum

# wasm-pack kurulumu
curl https://rustwasm.github.io/wasm-pack/installer/init.sh -sSf | sh

# Proje oluştur
cargo new --lib wasm-project
cd wasm-project

Cargo.toml Yapılandırması

[package]
name = "wasm-project"
version = "0.1.0"

[lib]
crate-type = ["cdylib", "rlib"]

[dependencies]
wasm-bindgen = "0.2"

[dev-dependencies]
wasm-bindgen-test = "0.3"

Basit Örnek

// src/lib.rs
use wasm_bindgen::prelude::*;

#[wasm_bindgen]
pub fn add(a: i32, b: i32) -> i32 {
    a + b
}

#[wasm_bindgen]
pub fn fibonacci(n: u32) -> u32 {
    match n {
        0 => 0,
        1 => 1,
        _ => fibonacci(n - 1) + fibonacci(n - 2),
    }
}

Build ve Kullanım

wasm-pack build --target web

<!-- index.html -->
<script type="module">
  import init, { add, fibonacci } from './pkg/wasm_project.js';
  
  await init();
  
  console.log(add(5, 3)); // 8
  console.log(fibonacci(10)); // 55
</script>

Gerçek Dünya Örnekleri

1. Image Processing

use wasm_bindgen::prelude::*;
use image::{DynamicImage, ImageBuffer};

#[wasm_bindgen]
pub fn process_image(image_data: &[u8]) -> Vec<u8> {
    let img = image::load_from_memory(image_data).unwrap();
    let filtered = img.blur(5.0);
    filtered.into_bytes()
}

2. Data Compression

use wasm_bindgen::prelude::*;
use flate2::Compression;

#[wasm_bindgen]
pub fn compress_data(data: &[u8]) -> Vec<u8> {
    use flate2::write::GzEncoder;
    use std::io::prelude::*;
    
    let mut encoder = GzEncoder::new(Vec::new(), Compression::default());
    encoder.write_all(data).unwrap();
    encoder.finish().unwrap()
}

3. Cryptographic Operations

use wasm_bindgen::prelude::*;
use sha2::{Sha256, Digest};

#[wasm_bindgen]
pub fn hash_data(data: &[u8]) -> Vec<u8> {
    let mut hasher = Sha256::new();
    hasher.update(data);
    hasher.finalize().to_vec()
}

Next.js Entegrasyonu

WASM modüllerini Next.js'te kullanmak:

// lib/wasm.ts
import init, { processImage } from '../wasm/pkg/wasm_project';

let wasmInitialized = false;

export async function initWasm() {
  if (!wasmInitialized) {
    await init();
    wasmInitialized = true;
  }
}

export async function processImageWasm(imageData: Uint8Array) {
  await initWasm();
  return processImage(imageData);
}

Performans Optimizasyonları

1. Memory Management

use wasm_bindgen::prelude::*;

#[wasm_bindgen]
pub struct ImageProcessor {
    buffer: Vec<u8>,
}

#[wasm_bindgen]
impl ImageProcessor {
    #[wasm_bindgen(constructor)]
    pub fn new() -> ImageProcessor {
        ImageProcessor {
            buffer: Vec::with_capacity(1024 * 1024),
        }
    }
    
    #[wasm_bindgen]
    pub fn process(&mut self, data: &[u8]) -> Vec<u8> {
        self.buffer.clear();
        // İşlemler...
        self.buffer.clone()
    }
}

2. Parallel Processing

use wasm_bindgen::prelude::*;
use rayon::prelude::*;

#[wasm_bindgen]
pub fn process_chunks(data: &[u8]) -> Vec<u8> {
    data.par_chunks(1024)
        .map(|chunk| process_chunk(chunk))
        .flatten()
        .collect()
}

Pratik Kullanım Senaryoları

Video Editing

Frame processing

Color correction

Filter application

Data Visualization

Large dataset processing

Real-time chart updates

Complex calculations

Gaming

Game engine

Physics simulation

Pathfinding algorithms

Sonuç

Rust + WebAssembly kombinasyonu, web uygulamalarının performansını dramatik şekilde artırıyor. Özellikle compute-intensive görevlerde 5-10x performans artışı görebilirsiniz. Projelerinizde kritik performans gereken bölümleri WASM'a taşımayı düşünün!